Pekin’de, Diaoyutai Devlet Konukevi’nde, 6 Temmuz Salı günü görkemli Fanghua Yuan salonunda ÇKP ve Dünya Partileri Zirvesi’ne katıldım. Pekin’de bulunan tüm Büyükelçilerin ve uluslararası kuruluş temsilcilerinin hazır bulunduğu 300 kişilik toplantıda dev ekrandan Zirve’yi izledik. Buluşmaya, Çin Dış İlişkiler Bakanlığı’na bağlı Çin Ekonomik İşbirliği Merkezi tarafından Türk-Çin İş Der Genel Başkanı olarak davet edildim.
Gelişmekte olan ülkelerin büyükelçilerinin tamamı salondaydı. Asya, Afrika ve Güney Amerika ülkelerinin büyükelçilerinin yanı sıra farklı düzeydeki diplomatları da özenle yerlerini almışlardı. Ancak, Pekin Büyükelçimiz Emin Önen, yıllık iznini bu tarihe denk getirdiği için salonda yoktu. Büyükelçiliğimizi Birinci Katip Sayın Alp Atakcan temsil etti. Doğal olarak arka sıralardaydı. Çin tarihinin en önemli yıldönümünde Büyükelçimizin Pekin’de olmaması bir eksiklikti.
Xİ JİNPİNG’E DÜNYANIN SAYGISI
ÇKP Genel Sekreteri ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Pekin’deki Büyük Halk Sarayı’ndan dünyaya seslendi. Xi Jinping’in salona girişi Devlet Konuk Evi’ndeki büyük ekrana yansıyınca, büyükelçilerin hepsi ayağa kalktı. Yabancı konuklara eşlik etmek için orada bulunan ÇKP Dış İlişkiler Bakanlığı’nın yetkilileri diplomatlara uydular. Salonda büyük bir alkış koptu. Xi Jinping oturduktan sonra bile alkış tufanı sürdü. Çinli yetkililerin, Başkan Xi’ye gösterilen saygıdan duydukları sevinç olağanüstüydü.
Xi Jinping’in içten, alçakgönüllü, bilgece ve cesur konuşması diplomatlarda büyük memnuniyet yarattı. ÇKP Genel Sekreteri, bir kez daha bilinçleri aydınlattı ve kalpleri kucakladı. Xi’ye saygı, Çin Devrimi’nin yarattığı olağanüstü başarıya saygının ötesindeydi. Kurulmakta olan “Yeni Dünya”nın liderliğine olan güvenin de ifadesiydi.
ZİRVE’NİN SÜRPRİZİ KÜBA’NIN YENİ BAŞKANI CANEL
Zirve’de Başkan Xi’nin yanı sıra 21 ülkenin temsilcisi söz aldı. Konuşmacıların 18’i hükümet ya da devlet başkanı idi. Rusya Federasyonu’ndan Putin yerine Medvedev’in konuşması kararlaştırılmıştı. Hükümette olmayan iki konuşmacıdan biri Sosyalist Enternasyonal Başkanı sıfatıyla eski Yunanistan Başbakanı George Papandreu ve Batı Avrupa’nın en büyük komünist partisi olan ve şu anda iktidar ortağı İspanya Komünist Partisi Başkanı José Luis Centella idi. Avrupa Komünizmi akımının yaratıcısı olan İspanya Komünist Partisi’nin, Avrupa’daki komünist partiler arasında ÇKP’ye en yakın duruşa sahip olduğu ortaya çıktı.
Zirve’nin en göz alıcı konuşmacısı Küba Komünist Partisi Birinci Sekreteri ve Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz Canel oldu. 1960 doğumlu Canel, bu göreve iki buçuk ay önce 19 Nisan 2021’de gelmişti. Zirve, Canel’in dünya önüne çıktığı ilk toplantı oldu. Küba Başkanı, devrimci, coşkulu ve olgun bir konuşma yaparak bu göreve yakıştığını gösterdi.
Vietnam Komünist Partisi Genel Sekreteri ve Eski Cumhurbaşkanı Nguyễn Phú Trọng, Çin Komünist Partisi ile aynı hedeflere yürüdüğünü, kapsamlı bir konuşma ile ifade etti.
FİLİSTİN HALKININ ÇIĞLIĞINI DÜNYAYA ULAŞTIRDI
Zirve’nin dikkat çeken bir diğer konuşmacısı Filistin Devlet Başkanı ve El Fetih Hareketi’nin Başkanı Mahmud Abbas idi. Kubbet-üs Sahra görüntüsü önünde konuşan Mahmud Abbas’ın, Çin’in her zaman Filistin’den yana tavır aldığını hatırlatarak İsrail’in Siyonist politikalarını amansız eleştirdi. Abbas’ın konuşma yaptığı sırada Filistin’in 3 farklı şehrinden katılımcıların ana ekrana yansıtılması da tüm dünyaya bir mesaj verdi.
ASYA’DAN 8, AFRİKA’DAN 7, AMERİKA VE AVRUPA’DAN 3’ER KONUŞMACI
Zirve’de Asya’dan 7 devlet başkanı bir eski devlet başkanı; Afrika’dan 7 devlet Başkanı; Amerika’dan 2 devlet başkanı, bir eski devlet başkanı; Avrupa’dan bir devlet başkanı, bir parti başkanı bir de uluslararası kurum başkanı konuştu.
Tek Türk konuşmacı Kazakistan eski devlet başkanı ve Yeni Otan Partisi Genel Başkanı Nursultan Nazarbayev oldu. Gözler, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı aradı.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksander Vucic’in Çin devriminin önderi Mao Zedung’u anması önemliydi. Rusya Federasyonu eski başkanı Medvedev dışındaki konuşmacıların çoğunluğu Mao Zedung’u andılar. Bir tek Medvedev Deng Xiaoping’e vurgu yaptı.
AFRİKA, YENİ DÜNYANIN EN ÖNÜNDE
Zirve’de konuşan Afrika devlet başkanlarının Amerika ve Avrupa’nın toplamından fazla olması da dikkat çekiciydi. Toplantının açış konuşmasını yapan Xi Jinping’in hemen ardından Güney Afrika Cumhuriyeti Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa ilk konuşmayı yaptı. Daha sonra Zimbabve, Mozambik, Namibya, Kongo, Güney Sudan devlet başkanları da etkili konuşmalar yaptılar. Çin’in Afrika’ya yaptığı Kovid-19 aşısı yardımları ve Kuşak Yol Girişimi’nin sağladığı kalkınma fırsatları bu konuşmaların ortak noktasıydı. Emperyalizmi doğrudan hedef alan konuşmaların Afrika’dan gelmesi de anlamlıydı. Zirve, Afrika ülkelerinin emperyalist hegemonyacılığın yenilmesinde ve yeni dünyanın inşasında en önde olacağını gösterdi.
İDEOLOJİLER ÇEŞİTLİ HEDEF ORTAK
Çin Komünist Partisi hakkında çok yerinde, haklı övgü konuşmaları yapan 21 konuşmacının, sadece 8’i değişik ülkelerin komünist partilerinden. 13 konuşmacı ise farklı ideolojik ve siyasal akımlardan. Arjantin Devlet Başkanı ve Peronist Adalet Partisi Başkanı Alberto Fernandez Angel, Pakistan Devlet Başkanı ve Adalet Hareketi Başkanı İmran Han, Filipinler Devlet Başkanı ve Halkın Gücü Partisi’nin başkanı Rodrigo Duterte, Fas Krallığı’ndan Adalet ve Kalkınma Partisi Başkanı ve Başbakan Sadeddin El Osmani, Kamboçya Halk Partisi Başkanı ve Başbakan Hun Sen, Kazakistan Yeni Otan Partisi Genel Başkanı Nursultan Nazarbayev ve hatta ABD’nin teşvikiyle kurulan Güney Sudan devletinin başkanı Salva Kiir Mayardit, farklı ideolojik yönelimlerle ÇKP ile aynı hedefte buluştuklarını vurguladılar.
ORTAK ÖVGÜ KUŞAK VE YOL GİRİŞİMİ’NE
Tarihi Zirve’de ittifak edilen en önemli konu Kuşak ve Yol Girişimi oldu. Bütün konuşmacılar Kuşak ve Yol Girişimi’ne katkılarını ifade ettiler ve KYG’yi övdüler. İspanya Komünist Partisi Başkanı Centenella KYG’nin, insanlık tarihinde en fazla ülkenin katılımıyla hayata geçirilen tek girişim olduğunu vurguladı. “Paylaşarak gelişme” anlayışının ulusların ortak özlemi olduğu bir kez daha kanıtlandı. Kalkınma için ülkelerin güçlerini birleştirmesinin, daha adil, eşitlikçi ve müreffeh bir dünyaya kavuşmanın anahtarı olduğu benimsenmiş. İlk kez 2013 yılında Xi Jinping tarafından Kazakistan’da duyurulan Kuşak ve Yol Girişimi 8 yılda büyük yol almış. Zirve’nin tarihe kayıt düşülecek başarısı KYG’nin zaferi oldu. Türkiye’nin, erkenden katıldığı Kuşak ve Yol Girişimi’ni geliştirmek için önündeki imkânları kullanması gerekiyor.
‘BÜYÜK İNSANLIK’ DAVASI HIZ ALDI
Zirve, yeni bir dünya kurulduğunun ilanı gibiydi. Büyük insanlık davası hız almış bulunuyor. Uluslararası koşullar, geride hiçbir yoksul bırakmamak ve mazlum milletlerin ulusal davalarını başarıya ulaştırması için elverişli hale geliyor. Türkiye’nin Asya’dan yükselen yeni uygarlığın ön saflarında yer alması için Vatan Partisi’ne büyük görev düşüyor. Türkiye, yükselen Büyük İnsanlık davasında mutlaka öncü konumlarda yer alacak. Bu Türk milletinin hem hakkı hem görevi!